YARGITAY 3. Hukuk Dairesi
Esas No : 2024/248
Karar No: 2024/1217
Karar Tarihi: 25-03-2024
Taraflar arasında, Ilk Derece Mahkemesinde görülen itirazın iptali davasında davanın reddine karar
verilmistir.
Ilk Derece Mahkemesince verilen kararın istinaf edilmeksizin kesinlesmesi üzerine kanun yararına
temyizen incelenmesi Adalet Bakanlıgı tarafından istenilmis olmakla; Tetkik Hâkimi tarafından
hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip geregi düsünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkili ile davalının aynı yerde çalıstıklarını, davalının müvekkilinden para
alabilmek için bitcoinin çok deger kazandıgını, kısa sürede parasının büyük oranda degerlenecegini
vaat ettigini, müvekkilinin davalıya ait Akbank …Subesi’nde bulunan banka hesabına 02.05.2019
tarihinde \”bitkoin için verilen para\” açıklamasıyla 2.900,00 TL, 21.05.2019 tarihinde \”bitcoin için
verilen para\” açıklamasıyla 6.000,00 TL, 29.05.2019 tarihinde \”borç\” açıklamasıyla 10.500,00 TL,
19.06.2019 tarihinde \”borç\” açıklamasıyla 5.000,00 TL olmak üzere toplam 24.400,00 TL para
havale ettigini, davalının paraları bitcoin ile degerlendirerek elde edecegi kar ile birlikte 01.07.2019
tarihinde ödeyecegini taahhüt ettigini, davalının aldıgı paraları iade etmedigini, davalıya Ankara 30.
Noterliginin 16.09.2019 tarih ve 09145 yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderilerek parayı 3 gün
içerisinde iade etmesinin talep edildigini, davalının hiçbir ödeme yapmadıgını, müvekkilinin alacagının
tahsili için takip baslattıgını, davalının Ankara 17. Icra Müdürlügünün 2019/13155 E. sayılı dosyası ile
baslatılan takibe itiraz ettigini, takibin durdugunu belirterek davalının borca yönelik itirazının iptali ile
alacagın %20’sinden asagı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesi talep
etmistir.
II. CEVAP
Davalı vekili; müvekkilinin amatör düzeyde sanal para islemiyle ilgilenmekteyken mesai
arkadasları…ve dava dısı…’nın kendileri için de oynaması için ricada bulundugunu, bunun üzerine
müvekkilinin hatıra binaen arkadasları…ve dava dısı…’nın paralarını bitcoin ve türevleri hesabına
yatırdıgı, sanal para islemlerinde tıpkı borsa islemlerinde oldugu gibi kar ve zarar konusunda belirlilik
ve öngörülebilirlik olmadıgından müvekkilinin kar vaadinin bulunmadıgını, müvekkilinin 11.06.2019
tarihinde…ve…’nın paralarıyla Btc/Qkc coin aldıgını, her ikisinin paralarını da… Saçın adına bitcoin
cüzdan hesabına yatırdıgını, bunu whatsapp BitcoinTeam grubuna yazdıgını, grubun üyelerinin davacı
… ve müvekkili oldugunu, bir süre sonra bitcoin hesabında düsüsler basladıgında… Saçın’ın paralarını
geri isteyince müvekkilinin 28.08.2019 tarihinde coinlerin tamamını……. ‘ın bitcoin cüzdanına
276970.25300000 Qkc coin olarak transfer ettigini, yani düsüsten sonra bitcoin hesabında bulunan
coinlerin tamamının…….’a ait ortak hesaba intikal ettigini, intikal eden coinler içinde davacıya ait
coinlerin de bulundugunu ve müvekkilinin davacıya borcunun kalmadıgını savunarak davanın reddini
III. ILK DERECE MAHKEMESI KARARI
Ilk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; taraflar arasında ödünç
iliskisinin bulundugu, ödünç sözlesmesine konu paranın davalı borçludan istenmesine iliskin
ihtarnamenin davalıya tebligi tarihinin 01.10.2019 ve takip tarihinin 07.10.2019 oldugu, 6098 sayılı
Türk Borçlar Kanunu’nun 392 nci maddesi geregince ödüncün geri verilmesi konusunda belirli bir
ödeme günü, ihbar süresi belirlenmemis veya istenildigi zaman muaccel olacagı kararlastırılmamıs ise
ödünce konu paranın ilk istemden baslayarak altı hafta içinde geri verilmesinin gerekecegi, davacının
iade talebinde bulunup altı hafta bekledikten sonra ancak takibe geçebilecegi, anılan süreye uyulmadan
baslatılan takibin usul ve yasaya uygun olmadıgı, kötü niyet tazminatının sartlarının mevcut olmadıgı
gerekçesiyle davanın reddine, davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmistir.
IV. KANUN YARARINA TEMYIZ
A. Kanun Yararına Temyiz Yoluna Basvuran
Ilk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet
Bakanlıgı tarafından istenilmistir.
B. Temyiz Sebepleri
Adalet Bakanlıgınca; Mahkemece alacaklının ödünç verdigi sey için dava açması ya da takip
baslatması için belli bir süre geçmesi öngörülmedigi dikkate alınarak, toplanan diger delillerle birlikte
degerlendirilerek sonucuna uygun karar verilmesi gerekirken yazılı sekilde hüküm kurulmasının usul
ve yasaya aykırı bulundugu ileri sürülerek, kararın kanun yararına bozulması talep edilmistir.
C. Gerekçe
- Uyusmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyusmazlık, ödünç olarak verilen paranın iadesi istemiyle baslatılan icra takibine itirazın iptali
davasında takip veya dava açılması için belirli bir süre öngörülüp öngörülmedigi noktasında
toplanmaktadır. - Ilgili Hukuk
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 363 üncü maddesinin birinci
fıkrası uyarınca Ilk Derece Mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incelemesinden
geçmeden kesinlesmis bulunan kararlarına karsı, yürürlükteki hukuka aykırı bulundugu ileri sürülerek,
Adalet Bakanlıgı tarafından kanun yararına temyiz yoluna basvurulur. - Temyiz talebi Yargıtayca yerinde görüldügü takdirde, 6100 sayılı Kanun’un 363 üncü maddesinin
ikinci fıkrası uyarınca karar kanun yararına bozulur ve bu bozma, kararın hukuki sonuçlarını ortadan
kaldırmaz. - 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (6098 sayılı Kanun) 386 ncı maddesi.
- 6098 sayılı Kanun’un 387 nci maddesi.
- 6098 sayılı Kanun’un 392 nci maddesi.
- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114 üncü maddesinin birinci fıkrasının h bendi.
- Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 15.11.2018 tarihli ve 2016/14533 E., 2018/7099 K. sayılı ilamı.
- Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 20.10.2016 tarihli ve 2015/13496 E., 2016/18868 K.
sayılı ilamı. - Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 26.02.1975 tarihli ve 1973/409 E., 1975/242 K. sayılı ilamı.
- Degerlendirme
- 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 312 nci maddesi, takip ve dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun ise 392 nci maddesi geregince; ödüncün geri verilmesi
konusunda belirli bir ödeme günü, ihbar süresi belirlenmemis veya istenildigi zaman muaccel olacagı
kararlastırılmamıs ise ödünce konu paranın ilk istemden baslayarak altı hafta içinde geri verilmesi
gerekir. Yani, madde metninde yazılı hususlar söz konusu degilse ödünç alan, ilk istemden baslayarak
altı hafta geçmedikçe ödüncü geri vermekle yükümlü degildir. Yine madde gerekçesinde bu husus;
\”…818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 312 nci maddesinde kullanılan “altı hafta içinde geri verilmek
lâzımdır.” seklindeki ibare, geri verme borcunun ödünç verenin ilk isteminden baslayarak altı hafta
sonra muaccel olacagı göz önünde tutularak, Tasarıda “altı hafta geçmedikçe, ödüncü geri vermekle
yükümlü degildir.” seklinde düzeltilmistir…\” seklinde açıklanmıstır. Ayrıca Yargıtay Hukuk Genel
Kurulunun 26.02.1975 tarihli ve 1973/409 E., 1975/242 K. sayılı ilamında da; \”…Borçlar Kanunu’nun
312 nci maddesi ilk talepten itibaren 6 hafta içerisinde borcun geri verilmesi gerekecegini kabul
ettiginden zamanasımının baslangıç tarihinin borcun verildigi tarihe, 6 hafta eklenerek tespiti
gerekir…\” seklinde açıklanmıstır. Bu durumda ödüncün geri verilmesi konusunda belirli bir ödeme
günü, ihbar süresi belirlenmemis veya istenildigi zaman muaccel olacagı kararlastırılmamıs ise ilk
istemden baslayarak 6 hafta sonra alacak muaccel olmaktadır. - Dava dosyasının incelenmesinde; davacının davalının hesabına 02.05.2019 tarihli \”burak bitkoin
için verilen para\” açıklamasıyla 2.900,00 TL, 21.05.2019 tarihli \”burak bitkoin için verilen para\”
açıklamasıyla 6.000,00 TL, 29.05.2019 tarihli \”burak\” açıklamasıyla 10.500,00 TL, 16.09.2019 tarihli
\”burak borç\” açıklamasıyla 5.000,00 TL gönderdigi, davacının gönderdigi paraların iadesini ilk kez
whatsapp yazısmalarında 29.08.2019 tarihinde istedigi, daha sonra ödeme yapılmayınca Ankara 30.
Noterliginin 16.09.2019 tarihli 9145 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile istedigi, söz konusu
ihtarnamenin davalıya 01.10.2019 tarihinde teblig edildigi, davacının tebligden itibaren 3 günlük süre
içinde ödeme yapılmadıgından 07.10.2019 tarihinde davalı hakkında 24.400,00 TL asıl alacak
üzerinden Ankara 17. Icra Müdürlügünün 2019/13155 E. sayılı takip dosyası ile icra takibi baslattıgı,
takibe itiraz edilmesi üzerine itirazın iptali davası açıldıgı, Mahkemece davaya konu paranın ilk
istemden baslayarak altı hafta içinde geri verilmesinin gerekecegi, yasal süreye uyulmadan davanın
açıldıgı gerekçesiyle davanın reddine karar verildigi anlasılmaktadır.
Emsal Yargıtay kararlarında belirtildigi üzere 6098 sayılı Kanun’un 392 nci maddesinde yer alan
”Ödünç alan, ilk istemden baslayarak altı hafta geçmedikçe ödüncü geri vermekle yükümlü degildir.”
ibaresinden, alacaklının ödünç verdigi sey için dava açması ya da takip baslatması için ilk istemden
baslayarak altı hafta beklemesi gerektigi, alacagın bu süre sonunda muaccel olacagı, muaccel olmayan
bir alacak için dava ve takip baslatılmasının mümkün olmadıgı, muaccel olmayan bir alacak için açılan
davada 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının (h) bendi
kapsamında hukuki yararın bulunmadıgı ve kanunda yer alan bu ibarenin dava sartına iliskin oldugu ve
Mahkemece verilen red kararının usul ve yasaya uygun oldugu anlasılmaktadır.
O halde, Adalet Bakanlıgının bu yöne ilisen kanun yararına temyiz talebinin reddi gerekmistir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Adalet Bakanlıgının 6100 sayılı Kanun’un 363 üncü maddesinin birinci fıkrasına dayalı kanun yararına
temyiz istemlerinin REDDINE,
Dava dosyasının Ilk Derece Mahkemesine, kararın bir örneginin Adalet Bakanlıgına gönderilmesine,
25.03.2024 tarihinde oy birligiyle karar verildi.